METODY SKUTECZNEGO UCZENIA SIĘ

Okres dorastania jest czasem intensywnego rozwoju, eksploracji i nauki. Dla wielu nastolatków proces edukacji staje się kluczowym elementem budowania ich przyszłości. Jednak okres dojrzewania to również czas intensywnych zmian emocjonalnych i społecznych, które mogą wpływać na skuteczność edukacyjną w tym okresie życia. Różnorodność metod nauki stanowi inspirujący krajobraz, który pomaga nastolatkom odnaleźć swoje własne, indywidualne podejścia do zdobywania wiedzy.

Wyzwania w procesie uczenia się

1. Koncentracja i Motywacja: Wraz z dojrzewaniem nastolatkowie mogą mieć trudności z utrzymaniem skupienia na dłuższe okresy czasu. Rozproszenie uwagi może wynikać z wielu czynników, takich jak zmiany hormonalne czy presja społeczna. Dodatkowo, niezrozumienie znaczenia nauki lub brak zainteresowania określonym przedmiotem może prowadzić do spadku motywacji.

2. Zmiany Emocjonalne i Stres: W tym okresie, zmiany hormonalne mogą wpływać na stabilność emocjonalną. Nastolatkowie mogą zmagać się z silnymi emocjami, co może prowadzić do trudności w koncentracji oraz w absorbowaniu informacji podczas nauki. Dodatkowo, stres związany z życiem społecznym, szkolnymi wymaganiami i planowaniem przyszłości może stanowić dodatkowy obciążający czynnik.

3. Zróżnicowane style uczenia się: Każdy nastolatek ma swój własny styl uczenia się. Niektórzy preferują naukę wizualną, inni mogą lepiej przyswajać informacje poprzez praktyczne działania, a jeszcze inni preferują naukę poprzez słuchanie. Odnalezienie optymalnego stylu uczenia się może być wyzwaniem, zwłaszcza gdy standardowe metody edukacyjne nie odpowiadają indywidualnym preferencjom.

4. Brak Samodyscypliny: Niezależność to jeden z kluczowych elementów dojrzewania, ale jednocześnie może być wyzwaniem w uczeniu się. Brak rozwiniętej samodyscypliny w organizacji czasu, planowaniu nauki czy utrzymywaniu regularności w nauce może stanowić przeszkodę w efektywnym przyswajaniu wiedzy.

5. Dysleksja i Trudności z Czytaniem: Dysleksja to jedno z najczęstszych zaburzeń w uczeniu się, które może wpływać na zdolność czytania, rozumienia tekstu i pisania. Nastolatkowie z dysleksją mogą doświadczać trudności w rozpoznawaniu słów, co może prowadzić do frustracji i obniżenia samooceny.

Metody nauki

Każda z nas ma swój preferowany styl uczenia się, ale dobrze jest sprawdzić swoje nowe umiejętności poznawcze w inny sposób. Jesteś osobą, która uczy się z książki lub potrzebuje pomocy wizualnych? Spróbuj uczyć się, słuchając przemówień lub podcastów. Najczęściej uczysz się samx? Zastanów się nad stworzeniem grupy do nauki i współpracą z innymi.

Każda metoda nauki jest na swój sposób dobra. Jednak najważniejsze w tych metodach nauki jest to, że aktywizują określone części mózgu. Przechowują one również informacje w tych właśnie częściach. Zatem im więcej informacji znajduje się w różnych częściach mózgu, tym lepiej są ze sobą połączone. Dominujący styl uczenia się zawsze będzie najlepszym sposobem przyswajania wiedzy, ale potrzebujemy też korzystać z pozostałych stylów, aby pomóc sobie w utrzymaniu i pogłębieniu wiedzy. Pamiętaj, że każdy uczy się w swoim tempie, więc ważne jest znalezienie strategii, która działa dla Ciebie i dopasowanie jej do swoich potrzeb.

1. Notowanie i podkreślanie: podkreślanie ważnych fragmentów tekstu i tworzenie notatek pomaga w skupieniu się na kluczowych informacjach.
2. Mapy myśli: graficzne przedstawienie informacji, gdzie połączenia między różnymi koncepcjami są wyraźnie zaznaczone.
3. Uczenie przez nauczanie: wyjaśnianie materiału innym osobom, co pomaga w utrwaleniu wiedzy i zrozumieniu go na głębszym poziomie. Można tu zastosować metodę Feynmana, która mówi o wyjaśnianiu trudnych koncepcji w prosty sposób.
4. Metoda pomiaru interwałowego: powtarzanie materiału w ustalonych odstępach czasowych, aby utrwalić wiedzę na dłużej. Mózg potrzebuje regularnych przerw w nauce, aby przetworzyć i utrwalić nową wiedzę. Nauka 25-30 minut i 5 minut przerwy to bardzo dobrze działający model.
5. Uczenie aktywne: zadawanie pytań, dyskusje, rozwiązywanie problemów – aktywne angażowanie się w proces nauki.
6. Metoda skojarzeń: łączenie nowych informacji z tym, co już znane, ułatwia mózgowi ich zapamiętanie. Dobre skojarzenia działają jak haczyki, na których mózg zaczepia nową wiedzę. Dodatkowo wpływa to też na naszą kreatywność.
7. Uczenie poprzez działanie: nauka poprzez praktyczne stosowanie wiedzy, rozwiązywanie problemów, eksperymentowanie.
8. Pomiar powtórzeń: systematyczne wracanie do nowo poznanego materiału pozwala mózgowi lepiej go przyswoić i zakodować w pamięci. Ucząc się informacji zawartych w jednym rozdziale książki, przyrost wiedzy będzie większy i trwalszy, jeśli przez trzy dni poświęcisz 30 minut na przeczytanie tego samego materiału, niż gdy skumulujesz ten czas w 90 minutowy blok nauki.
9. Uczestnictwo w grupie: dyskusje z innymi studentami mogą pomóc w lepszym zrozumieniu materiału i zobaczeniu różnych perspektyw.

Praca głęboka (deep learning)

Jedną z najsłabszych umiejętności poznawczych u większości ludzi jest zdolność do skupienia uwagi. Bardzo trudno jest zachować koncentrację w świecie, w którym jesteśmy rozpraszane kilkadziesiąt razy dziennie. Nauczenie się, jak nie przeszkadzać sobie telefonem i powiadomieniami, to jeden z najlepszych sposobów na wzmocnienie koncentracji uwagi. Nie musisz spędzać całego dnia poza zasięgiem i bez dostępu do internetu, wystarczy wyłączyć wszystko na określony czas każdego dnia.

W deep learningu chodzi o zatrzymanie niepożądanych bodźców i ochronę swojego najcenniejszego czasu przed rozpraszaczami. Niektórzy nazywają to czasem prawdziwej pracy. To moment, w którym warto wyciszyć telefon i nie zaglądać do maila. Zwyczajowi temu sprzyja przebywanie w cichym i odosobnionym miejscu, dlatego dobrze znaleźć spokojny kąt. Kluczowe jest wyznaczenie (najlepiej stałej) pory dnia na odseparowanie i naukę.

Wsparcie w kłopotach w nauce

Najważniejsze jest wsparcie i otwarcie na eksperymentowanie z różnymi metodami, a także pamiętanie, że każdy uczy się w swoim tempie. Niepowodzenia są naturalne, ale ważne jest, aby patrzeć na nie jako na szansę do nauki i rozwoju.

1. Zrozumienie swojego stylu uczenia: ważne jest, aby zidentyfikować, jaki sposób uczenia się działa najlepiej. Czy jest to czytanie, słuchanie, praktyczne działanie czy może coś innego? Dopasowanie metod nauki do swojego stylu uczenia może znacznie pomóc.
2. Tworzenie planu nauki: opracowanie planu nauki z konkretnymi celami krótko- i długoterminowymi może pomóc w skoncentrowaniu się na ważnych zadaniach i postępach.
3. Szukanie pomocy: nie wstydź się prosić o pomoc. Nauczyciele, koledzy z klasy, a nawet rodzice mogą pomóc zrozumieć trudne tematy lub udzielić wsparcia w nauce.
4. Odpowiednia organizacja czasu: ważne jest wyznaczenie czasu na naukę, ale również na odpoczynek, rozrywkę i inne aktywności. Regularne przerwy są kluczowe dla efektywnego uczenia się.
5. Wykorzystanie różnych metod nauki: nie każda metoda nauki będzie działać dla każdego. Warto eksperymentować z różnymi technikami, takimi jak mapy myśli, notatki, uczenie poprzez nauczanie innych itp.
6. Zwracanie uwagi na zdrowie psychiczne: czasami trudności w nauce mogą być spowodowane stresem, lękiem lub innymi problemami zdrowia psychicznego. Ważne jest zwrócenie uwagi na te kwestie i szukanie pomocy, jeśli jest to potrzebne.
7. Motywacja i cele: określenie celów krótko- i długoterminowych oraz znalezienie motywacji może być kluczowe. Może to być coś, co związane jest z ich pasją lub zainteresowaniami, co sprawi, że nauka stanie się bardziej angażująca.
8. Zdrowy styl życia: regularna aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie i odpowiedni sen mają ogromny wpływ na umysł i zdolność uczenia się.

Warto pamiętać!

Powiedzenie osobie dorosłej o niepokojących zachowaniach równieśnika nie jest zdradą ani działaniem na czyjąś szkodę, tylko aktem troski i chęci pomocy.

---

JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić? Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym? Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.