Czym jest krytyk wewnętrzny 

W psychologii, wewnętrzny krytyk odnosi się do wewnętrznego głosu lub dialogu, który ma negatywny charakter i jest skierowany wobec siebie samej_ego. To wewnętrzny narrator, który stale bardzo surowo ocenia, krytykuje i osądza jednostkę, często podkreślając wszelkie błędy, porażki i niedoskonałości.

Przyczyny samokrytyki

Wewnętrzny krytyk jest często powiązany z niską samooceną, brakiem pewności siebie i negatywnym sposobem myślenia o sobie.

Często wynika z negatywnych doświadczeń, traum, oczekiwań społecznych, a także wpływu negatywnych wypowiedzi czy zdarzeń z przeszłości. Może być wewnętrznym przejawem internalizowanych negatywnych opinii innych osób lub norm społecznych.

Efekty wewnętrznego krytyka mogą być szkodliwe dla jednostki, prowadząc do obniżonej samooceny, depresji, lęku, perfekcjonizmu oraz ograniczającego przekonania o własnej wartości. Wewnętrzny krytyk może również utrudniać podejmowanie działań, eksplorowanie nowych możliwości i rozwijanie pełnego potencjału.

Czym różni się samokrytyka od krytyka wewnętrznego?

Samokrytyka i krytyk wewnętrzny to dwa terminy, które często są używane zamiennie, ale różnią się znaczeniem. Samokrytyka odnosi się do zdolności do oceny i analizy własnych działań, zachowań i osiągnięć z obiektywnym spojrzeniem. Ma na celu identyfikację własnych słabości, błędów i obszarów do poprawy, przy jednoczesnym zachowaniu szacunku dla samego siebie. Jest to umiejętność samorefleksji, w której osoba jest w stanie przyznać się do błędów, zrozumieć konsekwencje swojego postępowania i podjąć odpowiednie działania w celu naprawy. 

Natomiast krytyk wewnętrzny jest destrukcyjnym głosem, który wpływa negatywnie na samoocenę i emocjonalne samopoczucie jednostki. Podważa wartość i kompetencje jednostki, podkreślając wszelkie błędy i niedoskonałości, z czasem doprowadzając do poczucia winy, wstydu i niskiej samooceny.

Jaki poradzić sobie z krytyką wewnętrzną

Pamiętaj, że pokonanie krytyka wewnętrznego wymaga czasu, cierpliwości i praktyki. Bądź delikatny_a wobec siebie i traktuj siebie z szacunkiem. Stopniowo, poprzez zmianę sposobu myślenia, możesz osiągnąć większą samoakceptację i większe zadowolenie z siebie. Poradzenie sobie z krytykiem wewnętrznym może być trudne, ale oto kilka strategii, które mogą pomóc:

  • Samoświadomość – zwróć uwagę na te negatywne myśli i dialogi wewnętrzne. Zrozum, że są one produktem krytyka wewnętrznego, a nie prawdziwymi ocenami twojej wartości jako osoby.
  • Rzetelna samoocena – pracuj nad budowaniem zdrowej samooceny, doceniając swoje mocne strony i osiągnięcia. Uznaj, że każdy popełnia błędy i ma obszary do poprawy, ale to nie definiuje jego wartości jako osoby.
  • Wprowadzanie pozytywnego dialogu wewnętrznego – zastąp negatywne myśli i wypowiedzi wewnętrznego krytyka bardziej pozytywnymi i wspierającymi przekonaniami. Powtarzaj sobie afirmacje i przypominaj sobie swoje osiągnięcia i pozytywne cechy.
  • Perspektywa zewnętrzna – zapytaj zaufane osoby wokół siebie o ich spostrzeżenia i opinie na temat twoich umiejętności i cech. Często odkryjesz, że są one bardziej pozytywne niż twoje własne przekonania.
  • Wsparcie społeczne – znajdź wsparcie w bliskich relacjach. Porozmawiaj z zaufanymi osobami o swoich lękach i obawach, które wywołuje w tobie krytyk wewnętrzny. Otrzymanie perspektywy innych osób może pomóc ci zyskać pewność siebie i zrozumienie.
  • Terapia i samopomoc – w przypadkach, gdy krytyk wewnętrzny staje się nie do opanowania i powoduje poważne negatywne skutki emocjonalne, warto skorzystać z terapii poznawczo-behawioralnej lub innych form terapeutycznych wsparcia. Terapeuta pomoże ci zidentyfikować i zmienić negatywne myśli oraz nauczyć technik radzenia sobie z krytykiem wewnętrznym.

Zasoby własne

Aby uchronić się przed krytycznym myśleniem na swój temat, warto przekierować swoją uwagę na własne zasoby, które odnoszą się do wewnętrznych sił, umiejętności, cech i aktywów, które posiadamy i możemy wykorzystać do radzenia sobie z wyzwaniami, osiągania celów i rozwoju osobistego. Są to nasze wewnętrzne źródła mocy i wsparcia, które możemy wykorzystać w różnych aspektach życia.

Ich wykorzystywanie jest kluczowe dla rozwoju osobistego, budowania zdrowej samooceny i skutecznego radzenia sobie z wyzwaniami. Uznawanie i rozwijanie swoich wewnętrznych zasobów może pomóc nam w osiąganiu sukcesu i zwiększeniu satysfakcji z życia.

Własne zasoby mogą obejmować:

  • Specjalistyczne umiejętności, takie jak umiejętność komunikacji, zarządzania czasem, rozwiązywania problemów, kreatywności czy negocjacji, które posiadamy i które pomagają nam w wykonywaniu zadań i osiąganiu sukcesów.
  • Naturalne zdolności i talenty, które posiadamy w określonych dziedzinach, takich jak muzyka, sztuka, matematyka, sport, przywództwo itp., które mogą być rozwinięte i wykorzystane w osiąganiu celów.
  • Nasza ogólna wiedza, wykształcenie i doświadczenie życiowe, które zdobywamy na przestrzeni czasu. Dzięki nim możemy podejmować mądre decyzje, podejść do problemów z większą pewnością siebie i skutecznie działać w różnych sytuacjach.
  • Nasza wewnętrzna chęć do działania, pasja, determinacja i dążenie do osiągania celów. To nasza siła napędowa, która pomaga nam pokonywać przeszkody i utrzymuje nas na ścieżce rozwoju.
  • Nasza zdolność do rozumienia i zarządzania własnymi emocjami oraz empatii wobec innych. To umiejętność rozpoznawania i kontrolowania emocji, budowania zdrowych relacji oraz radzenia sobie ze stresem i trudnościami.Relacje z bliskimi, przyjaciele, rodzina, mentorzy czy grupy wsparcia, które stanowią zewnętrzne źródło wsparcia, zrozumienia i inspiracji.

JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić?Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym?Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.