Asertywna postawa

To styl komunikacji i zachowania, który obejmuje wyrażanie swoich myśli, uczuć i potrzeb w sposób bezpośredni, szanujący siebie i innych. Asertywność jest ważną umiejętnością społeczną, która pozwala na budowanie zdrowych relacji, wyrażanie siebie w sposób autentyczny i skuteczne radzenie sobie z sytuacjami trudnymi.

Choć niektórym osobom może być trudno rozwijać asertywność, warto pracować nad tym, aby w pełni wykorzystać swoje prawa i potrzeby, jednocześnie respektując innych ludzi. Trening asertywności, terapia i rozmowy z profesjonalistami mogą pomóc w rozwijaniu tej umiejętności.

Główne cechy asertywności

  • Wyrażanie swoich poglądów, myśli, uczuć przekonań i potrzeb w sposób jasny i bezpośredni, bez agresji ani uległości.
  • Wyznaczenie i utrzymanie osobistych granic, określenie tego, co jest dla nas akceptowalne i czego oczekujemy od innych, oraz odmówienie czegoś, gdy to jest niezgodne z naszymi wartościami lub potrzebami.
  • Umiejętność słuchania innych  z uwagą, zainteresowaniem i empatią, a także respektowanie ich punktu widzenia i prawa do wyrażania się.
  • Zdolność do podejmowania decyzji i podejmowania inicjatywy. Pewność siebie i odwagę, by działać zgodnie ze swoimi przekonaniami i celami.
  • Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów i negocjowanie kompromisów, bez agresji ani uległości. Osoba asertywna stara się znaleźć rozwiązanie, które uwzględnia potrzeby wszystkich stron.
  • Odrzucenie manipulacji i umiejętność jej przeciwdziałania, bez zgody na wykorzystywanie, zastraszanie czy zaniedbywanie swoich praw i potrzeb.

Zależność między asertywnością a empatią

Asertywność i empatia są dwoma ważnymi umiejętnościami społecznymi, które są ze sobą powiązane i wzajemnie się wzmacniają. Asertywność pomaga nam wyrażać siebie w sposób szanujący siebie i innych, podczas gdy empatia pomaga nam lepiej zrozumieć perspektywę i potrzeby innych osób. Równocześnie rozwijanie jednej z tych umiejętności może przyczynić się do rozwoju drugiej, co prowadzi do zdrowszych relacji społecznych i lepszej komunikacji.

Kiedy jesteśmy asertywni, mamy większą świadomość naszych własnych uczuć i potrzeb, co sprawia, że jesteśmy bardziej otwarci na zrozumienie i empatię wobec innych osób. Empatia, czyli zdolność do rozumienia i odczuwania emocji innych osób, może pomóc nam w asertywnym komunikowaniu się. Kiedy jesteśmy empatyczni, jesteśmy bardziej wrażliwi na reakcje i potrzeby innych osób, co umożliwia nam dostosowanie naszej komunikacji w sposób asertywny i uwzględniający ich perspektywę.

Zarówno asertywność, jak i empatia są istotne w skutecznym rozwiązywaniu konfliktów. Asertywność pozwala nam wyrażać nasze poglądy i granice, podczas gdy empatia umożliwia nam zrozumienie i uwzględnienie uczuć i potrzeb innych osób. Kombinacja tych dwóch umiejętności może prowadzić do konstruktywnego rozwiązywania konfliktów i negocjacji.

Granice

Stawianie granic w psychologii odnosi się do procesu określania i wyrażania własnych granic, czyli tego, co jest dla nas akceptowalne i nieakceptowalne w relacjach, zachowaniach i interakcjach z innymi osobami. Stawianie granic ma na celu ochronę naszego dobrostanu, autonomii, godności i wartości. Pomaga nam utrzymać zdrowe relacje, unikać wykorzystywania, ochronić swoje potrzeby i zachować integralność osobistą. 

Oto kilka wskazówek, jak w przyjazny sposób dbać o swoje granice lub je stawiać:

  • Rozpoznaj swoje potrzeby – zanim będziesz w stanie dbać o swoje granice, musisz być świadomy swoich potrzeb i tego, czego naprawdę chcesz i czego potrzebujesz. Przeanalizuj swoje wartości, preferencje i komfortowe granice w różnych sytuacjach.
  • Ucz się mówić „nie” – naucz się odmawiać w sposób asertywny i szanujący zarówno dla siebie, jak i dla innych. Bądź konkretny i jasny w wyrażaniu swojego stanowiska, bez obwiniania się lub usprawiedliwiania.
  • Wyrażaj swoje oczekiwania – w jasny i zrozumiały sposób wyrażaj swoje oczekiwania wobec innych osób. Przełóż swoje potrzeby na konkretne prośby i sugestie, co mogłoby pomóc w utrzymaniu Twoich granic.
  • Bądź konsekwentna_y – przy utrzymywaniu swoich granic ważne jest, aby być konsekwentnym. Niezależnie od sytuacji, trzymaj się swojego stanowiska i nie ulegaj presji czy manipulacjom, które próbują je naruszyć.
  • Wyrażaj swoje uczucia – jeśli ktoś narusza Twoje granice, wyraź swoje uczucia w sposób spokojny i szczerze. Powiedz, jak to się odbija na Tobie i dlaczego to jest dla Ciebie ważne.
  • Słuchaj swojego ciała – bądź świadoma_y odczuć i sygnałów, jakie wysyła Ci Twoje ciało, gdy Twoje granice są naruszane. Czuj swoje granice fizycznie i emocjonalnie, a następnie działaj w zgodzie z nimi.
  • Szukaj wsparcia – skorzystaj z wsparcia bliskich osób lub specjalistów, takich jak terapeuci czy coachowie, którzy mogą Ci pomóc w zrozumieniu i utrzymaniu swoich granic.
  • Praktykuj samoakceptację – pamiętaj, że masz prawo do swoich granic i potrzebujesz ich dla swojego dobrostanu. Akceptuj siebie i swoje decyzje, nawet jeśli nie są one zawsze akceptowane przez innych.
  • Bądź uprzejmy – stawianie granic nie oznacza bycia agresywnym lub nieodpowiedzialnym. Wszelkie wyrażanie swoich granic czy odmawianie powinno być wykonane w przyjazny i uprzejmy sposób.

Poczucie bezpieczeństwa

Poczucie bezpieczeństwa odnosi się do wewnętrznego przekonania o tym, że jesteśmy chronieni, akceptowani i mamy możliwość rozwijania się i eksplorowania świata w bezpieczny sposób. Poczucie bezpieczeństwa jest kluczowym elementem rozwoju i dobrostanu każdego człowieka. Zapewnienie stabilnego, wspierającego i bezpiecznego środowiska jest istotne dla zdrowego rozwoju fizycznego, emocjonalnego i społecznego. W przypadku osób młodych to rodzina, szkoła i społeczność odgrywają ważną rolę w tworzeniu takiego środowiska i promowaniu poczucia bezpieczeństwa.

Oto kilka aspektów, na których polega poczucie bezpieczeństwa:

  • Bezpieczeństwo fizyczne – nastolatki potrzebują poczucia bezpieczeństwa fizycznego w swoim otoczeniu. Obejmuje ono ochronę przed przemocą, nadużyciem, zagrożeniami zdrowotnymi i niebezpiecznymi sytuacjami. 
  • Bezpieczeństwo emocjonalne – nastolatki potrzebują wiedzieć, że są akceptowane, kochane i zrozumiane przez swoją rodzinę, przyjaciół i inne bliskie osoby. Ważne jest, aby stworzyć dla nich bezpieczne środowisko, w którym mogą wyrażać swoje emocje, uzyskiwać wsparcie i zdobywać umiejętności radzenia sobie z trudnościami.
  • Bezpieczeństwo społeczne – nastolatki potrzebują poczucia bezpieczeństwa w swoich relacjach społecznych. Chodzi o to, aby mieć zaufane przyjaźnie, zdrowe relacje z rówieśnikami i poczucie przynależności do grupy społecznej. Ważne jest, aby promować szacunek, tolerancję i wspierające środowisko, w którym nastolatki mogą rozwijać swoje umiejętności społeczne i emocjonalne.
  • Bezpieczeństwo szkolne i edukacyjne – nastolatki potrzebują poczucia bezpieczeństwa w swoim środowisku szkolnym i edukacyjnym. Obejmuje to poczucie, że mogą uczyć się w atmosferze bez przemocy, szacunku dla siebie i innych, a także zapewnienie odpowiedniego wsparcia edukacyjnego i możliwości rozwoju intelektualnego.
  • Bezpieczeństwo cyfrowe – w dzisiejszych czasach istotnym aspektem bezpieczeństwa dla nastolatków jest bezpieczeństwo cyfrowe. Ważne jest, aby zapewnić odpowiednią edukację i ochronę przed zagrożeniami online, jak również promować zdrowe nawyki korzystania z mediów społecznościowych i technologii.

JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić?Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejscznajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym?Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.