Czym jest terapia

Terapia, zwana również psychoterapią to proces, który polega na serii spotkań z terapeutą, których celem jest pomoc w radzeniu sobie z trudnościami oraz zmniejszenie nieprzyjemnych objawów przeżywanych na co dzień, takich jak: zdenerwowanie w sytuacjach społecznych, brak motywacji, przygnębienie, problemy ze snem i wiele innych.

Terapia służy również leczeniu zaburzeń psychicznych. 

Czym zajmują się: psycholog, psychoterapeuta i psychiatra

Na temat leczenia terapeutycznego powstało wiele szkodliwych mitów. Część z nich wzięła się z niewiedzy dotyczącej możliwości i zakresu działania wybranego specjalisty oraz całego procesu terapii. Żeby móc lepiej zrozumieć, kto najlepiej pomoże Twojemu dziecku uporać się ze swoimi problemami, dowiedz się czym zajmują się specjaliści zajmujący się zdrowiem psychicznym.

Do psychologa (np. szkolnego) dziecko może wybrać się, gdy chce porozmawiać o problemach codziennego życia i potrzebuje doraźnego wsparcia w kryzysie. Psycholog pomoże też w wybraniu ewentualnej ścieżki dalszego leczenia i pokieruje do innych specjalistów, takich jak psychoterapeuta lub psychiatra. 

Psychoterapeuta pracuje długofalowo i w trakcie procesu może pomóc dziecku lepiej zrozumieć siebie i swoje emocje oraz wpłynąć zmianę mechanizmów negatywnie wpływających na jego życie. Do psychoterapeuty należy udać się z problemem depresji. Skierowanie na wizytę można otrzymać od lekarza pierwszego kontaktu, za zgodą opiekuna.

Psychiatra to lekarz medycyny, zajmuje się leczeniem osób, które zmagają się ze znacznym zaburzeniem funkcjonowania, przejawiają nasilone objawy choroby lub w jej wyniku stają się niebezpieczne dla siebie i otoczenia. Problemy, z jakimi należy zgłosić się po pomoc do psychiatry to np. autoagresja, silna depresja, manie, myśli i próby samobójcze czy schizofrenia. Na wizytę do psychiatry nie potrzeba skierowania, jednak wymagana jest zgoda opiekuna.

Ani psycholog, ani psychoterapeuta nie mogą przepisywać leków. Może to zrobić jedynie psychiatra.

Rodzaje terapii

W zależności od problemu, z którym mierzy się dziecko/nastolatek i towarzyszących mu objawów, może zostać skierowane’a na jedną z trzech rodzajów terapii.

Terapia indywidualna –  praca indywidualna z terapeutą. Tu dziecko/nastolatek nauczy się rozpoznawać i nazywać swoje problemy, a także błędne, utrudniające funkcjonowanie „schematy myślowe”. Nauczy się również nowych sposobów funkcjonowania i radzenia sobie z trudnymi emocjami. Przebieg terapii zależeć będzie od wybranego wspólnie z terapeutą nurtu.

Terapii grupowa – podczas tej terapii spotykają się na niej osoby w podobnym wieku, doświadczające podobnych trudności i pracują wspólnie z terapeutą. Jej celem jest m.in. poprawa stosunków z rówieśnikami, nauka zdolności komunikowania się i tworzenia relacji. 

Terapia rodzinna – biorą w niej udział członkowie rodziny. Jest formą psychoterapii, która polega na założeniu, że rodzina tworzy system, w którym każdy z członków rodziny wzajemnie na siebie oddziałuje. Zalecana jest w trudnej sytuacji rodzinnej, mogącej prowadzić do powstania i utrzymywania się objawów depresyjnych u dziecka. A także w sytuacjach konfliktowych i występujących problemach w komunikacji pomiędzy członkami rodziny.

Jak wygląda terapia

Dziecko czy nastolatek jako osoba niepełnoletnia nie może rozpocząć terapii bez zgody rodziców/opiekunów. Opiekunowie uczestniczą w pierwszym spotkaniu i mogą być proszeni o obecność raz na jakiś czas. Jednak co do zasady, to, co powiedziane w gabinecie, pozostaje w gabinecie. Terapeuta ma być lojalny przede wszystkim w stosunku do dziecka, bo jego rolą jest uzyskanie zaufania.

Jest tylko jeden wyjątek, kiedy terapeuta świadomie włącza rodziców i jest nim zagrożenie  życia lub zdrowia dziecka.

Podczas pierwszej wizyty najważniejszym zadaniem psychologa jest zebranie informacji od dziecka i jego opiekunów, a także zapoznanie się z trudnościami i występującymi problemów. Na ich podstawie specjalista ustala plan pomocy/leczenia. Wizyty trwają średnio 50-60 minut i odbywają się w cyklach (zwykle cotygodniowych). Trudno jednoznacznie określić długość trwania całej terapii, zależy to od wielu czynników, m.in. stopnia występujących trudności, chęci współpracy i otwarcia dziecka, jak również środowiska, które go otacza. Czasem wystarczy kilka spotkań, a czasem trzeba przygotować się na dłuższy proces. Terapeuta po pierwszym spotkaniu ustala zasady, prawa i obowiązki obowiązujące podczas trwania terapii.

Mity dotyczące terapii:

  1. “Psycholodzy i psychoterapeuci „tylko” siedzą i słuchają” 

Terapeuta nie jest w tym procesie „biernym słuchaczem” tylko partnerem, który pomaga w całym procesie poprzez zadawanie odpowiednich pytań, nazywanie uczuć i tłumaczenie procesów oraz zachowań. Terapia to nie „rozgrywka”, tylko rozmowa, która odpowiednio prowadzona i moderowana może wpłynąć na zmianę przekonań. 

  1. “Tylko osoby chore psychicznie potrzebują psychoterapii”

Nie tylko. Psychoterapia skierowana jest w głównej mierze do osób, które potrzebują wsparcia, przechodzą przez kryzys lub mają trudności w uporaniu się z własnymi emocjami. Leczenie zdrowia psychicznego jest takim samym działaniem, jak leczenie chorych zębów u stomatologa czy trądziku u dermatologa.

  1. “Psychoterapeuta będzie mówił dziecku „jak żyć”

Jedna z ogólnie uznanych zasad w psychoterapii mówi o tym, że psychoterapeuci powinni powstrzymywać się od dawania rad. Nie dlatego, że w samych radach jest coś złego, tylko dlatego, że terapeuta nigdy nie będzie miał pełnego obrazu sytuacji Twojego dziecka i w związku z tym jego rady mogłyby być szkodliwe.

  1. “Psycholog mnie oceni” Gabinet terapeutyczny to bezpieczne miejsce, w którym możesz podzielić się swoimi lękami, obawami, dręczącymi myślami, a terapeuta to osoba, której możesz zaufać i która z założenia będzie po Twojej stronie. Psycholodzy potrafią skutecznie zostawić swoje osądy i skupić się na tym, czego aktualnie potrzebujesz.
  2. “Psychoterapia to powód do wstydu” Psychoterapia to nie powód do wstydu, a forma dbania o swoje zdrowie, oraz szansa na prowadzenie bardziej satysfakcjonującego życia. W gruncie rzeczy decyzja o podjęciu leczenia rzeczy wymaga dużej siły i odwagi!

JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić? Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym? Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.