Sen odgrywa kluczową rolę w zdrowiu i dobrym samopoczuciu młodzieży. Dla nastolatków, którzy przeżywają intensywny rozwój fizyczny, emocjonalny i intelektualny, odpowiednia ilość i jakość snu jest niezwykle istotna. To w czasie snu organizm wytwarza hormony wzrostu, niezbędne do rozbudowy mięśni i regeneracji tkanek. Oprócz tego, sen wpływa na funkcje poznawcze, pamięć, uczenie się i stabilność emocjonalną.

Niestety, wiele młodych osób zmaga się z zaburzeniami snu, które mogą wpływać na ich codzienne funkcjonowanie: zmęczenia, trudności w koncentracji, a nawet wpływać na ich nastrój i zdrowie psychiczne.

Przyczyny zaburzeń snu

Zaburzenia snu mogą być dość powszechne wśród nastolatków i wynikać z różnorodnych przyczyn. Kilka czynników może wpływać na jakość snu w tej grupie wiekowej:

  • Zmiany hormonalne: podczas okresu dojrzewania następują zmiany hormonalne, które mogą wpływać na rytm snu u nastolatków. Zwiększone wydzielanie melatoniny (hormonu regulującego sen) zachodzi później wieczorem, co może prowadzić do trudności w zasypianiu o wcześniejszej porze.
  • Zmiany w rytmie biologicznym: istnieją badania sugerujące, że nastolatkowie mogą mieć skłonność do późniejszego chodzenia spać i późniejszego wstawania, co może być związane z naturalnymi zmianami rytmu snu w tym wieku.
  • Stres i presja szkolna: wzrastające obowiązki szkolne, egzaminy, projekty oraz stres związany z osiągnięciami edukacyjnymi mogą prowadzić do trudności w zasypianiu oraz zaburzeń snu.
  • Uzależnienie od mediów społecznościowych i technologii: częste korzystanie z urządzeń elektronicznych, takich jak smartfony czy komputery, przed snem może prowadzić do zakłócenia rytmu snu ze względu na emisję światła niebieskiego, które hamuje produkcję melatoniny.
  • Nieprawidłowe nawyki snu: takie jak spożywanie dużych ilości kofeiny, nieregularne godziny snu czy brak ustalonego harmonogramu snu, mogą również wpływać na jakość i ilość snu u nastolatków.
  • Problemy emocjonalne: nastolatkowie mogą doświadczać stresu, lęku, depresji czy innych problemów emocjonalnych, które również mogą wpływać na jakość snu.
  • Nadmierna aktywność fizyczna lub psychiczna przed snem: intensywne ćwiczenia fizyczne lub intensywna aktywność umysłowa tuż przed snem mogą utrudniać zasypianie i wpływać na jakość snu.

Warto zauważyć, że zaburzenia snu u nastolatków mogą być również wynikiem kombinacji różnych czynników. Regularne, zdrowe nawyki związane ze snem, jak również dbanie o równowagę psychiczną i fizyczną, mogą pomóc w poprawie jakości snu u tej grupy wiekowej. Jeśli zaburzenia snu są poważne lub trwające, warto skonsultować się z lekarzem lub specjalistą ds. snu.

Techniki związane ze zdrowym snem

Regularność snu: nastolatkowie powinni starać się utrzymywać regularny harmonogram snu, chodząc spać i wstając o stałych porach, nawet w weekendy (nastolatek potrzebuje średnio od 8 do 10 godzin snu dziennie). To pomaga w regulacji cyklu snu.

Stworzenie odpowiedniego środowiska: komfortowa i spokojna sypialnia sprzyja lepszemu snu. Zalecane jest, aby pomieszczenie było ciemne, ciche i chłodne.

Unikanie ekranów przed snem: ekspozycja na światło niebieskie emitowane przez ekrany smartfonów, tabletów czy komputerów może zakłócać rytm snu. Zaleca się ograniczenie korzystania z elektroniki przed snem.

Stosowanie relaksacji: techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, głębokie oddychanie czy joga, mogą pomóc w redukcji stresu i lepszym zasypianiu.

Zdrowe nawyki: unikanie kofeiny, ciężkich posiłków przed snem, a także regularna aktywność fizyczna sprzyjają zdrowemu snu. Nawyki, takie jak czytanie książki, kąpiel czy słuchanie spokojnej muzyki, mogą sygnalizować organizmowi, że zbliża się czas na sen.

JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić?Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym?Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.