Czym jest depresja

Depresja jest zaburzeniem psychicznym, zaliczanym do zaburzeń nastroju. Charakteryzuje się uporczywym, powracającym, długotrwałym smutkiem i/lub niemożnością odczuwania przyjemności. Często towarzyszą jej objawy, takie jak: poczucie zmęczenia, spadek zainteresowań, brak satysfakcji z życia i odczuwania radości, problemy z pamięcią i koncentracją, izolowanie się od znajomych i bliskich, ciągłe poczucie niepokoju bądź wewnętrznego napięcia, a nawet myśli samobójcze.

Depresja to nie to samo co smutek

Depresja różni się od uczucia smutku np. długością trwania – smutek przeważnie towarzyszy nam przez chwilę lub kilka godzin, czasem kilka dni, następnie ustępuje. Kiedy mija, wracasz do dotychczasowego życia i funkcjonowania, do wychodzenia ze znajomymi, pasji, zainteresowań, wraca apetyt i dobry sen. 

Depresja trwa tygodniami, miesiącami, nieleczona może trwać całe lata. W przypadku „zwykłego” smutku odczuwasz tę emocję, jednak masz świadomość, że smutny dzień w końcu minie. W przypadku depresji osoba jest przekonana, że jej przygnębienie będzie trwało wiecznie i że od rozpaczy nie ma ratunku. Czuje się bezradna, myśli, że nigdy już nie będzie lepiej, nie czeka ją nic dobrego, nic nie ma sensu. Może odczuwać także dojmującą pustkę emocjonalną. W związku z tym u takiej osoby mogą pojawić się myśli rezygnacyjne („Nic nie jestem wart/a/e”, „Moje życie nie ma sensu”, “Mam dość”), a następnie wynikające z nich myśli samobójcze („Lepiej będzie, jak przestanę istnieć”, „Jak umrę, to już nie będzie bolało”).

Jak objawia się depresja

Depresja wpływa na funkcjonowanie w każdym aspekcie życia: może pogarszać wyniki w nauce, powodować izolowanie się od przyjaciół i ważnych relacji, zaburzać więzi w rodzinie, zaostrzać objawy istniejących już chorób (alergii, chorób skóry, cukrzycy).

U osoby chorej można zaobserwować wolniejsze poruszanie się, wolniejsze mówienie. Takiej osobie niewiele rzeczy sprawia przyjemności. Sytuacje, które wcześniej wywoływały radość, są teraz obojętne. Depresji mogą towarzyszyć kłopoty ze snem – zarówno obniżona jakość snu, trudności z zasypianiem, wybudzanie się w nocy lub wcześnie rano, jak i nadmierna senność, potrzeba spania po kilkanaście godzin dziennie. Depresja może objawiać się utratą apetytu (i idącą za tym utratą wagi), jednak u części osób występuje wzmożenie apetytu i przybieranie na wadze. Z depresją wiążą się często objawy somatyczne (czyli odczuwane w ciele) takie jak bóle głowy, bóle brzucha, nudności. Można również zauważyć nadmierną drażliwość, wybuchowość, złość i gniew.

Ważne, żeby pamiętać, że depresja to choroba, a osoba na nią chorująca nie jest w stanie kontrolować swojego nastroju ani innych towarzyszących chorobie objawów. Nie może „wziąć się w garść” czy „przestać się nad sobą użalać”, tak samo jak osoba chora na zapalenie płuc nie może przestać kasłać.

Przyczyny depresji

Depresja może rozwijać się z wielu różnych powodów: zarówno biologicznych, jak i psychologicznych czy środowiskowych. Często istotną rolę w rozwoju depresji mają trudne wydarzenia życiowe np. utrata kogoś ważnego czy bliskiego, ale także długotrwała presja, stres, brak równowagi między nauką i pracą, a odpoczynkiem i regeneracją.

Co zrobić, jeśli zauważysz u siebie objawy depresji?

Jeśli towarzyszy Ci spadek nastroju, który nie ustępuje, lub zauważasz inne, wymienione wyżej objawy wskazujące na depresję, zwróć się po pomoc do kogoś dorosłego (np. rodziców, nauczyciela, pedagoga). Nie ignoruj tego stanu i nie próbuj go ukrywać, gdyż nieleczona depresja nie przechodzi sama. Depresja to choroba, którą da się skutecznie leczyć. Leczeniem depresji zajmują się lekarze psychiatrzy i psychoterapeuci, wsparcia mogą udzielać także psychologowie. W przypadku nagłej interwencji pomocny może okazać się lekarz rodzinny. Należy jednak pamiętać, że w przypadku szybkiego nasilenia depresji i występowania myśli samobójczych trzeba pilnie zgłosić się do specjalisty psychiatrii, który w profesjonalny i życzliwy sposób zajmie się problemem. 

Pozwól się sobą zaopiekować.

Warto pamiętać:

Tak, jak osoba chora na zapalenie płuc nie może sama przestać kasłać, tak osoba chorująca na depresję nie może po prostu “wziąć się w garść”. Potrzebuje porady specjalisty. 

Tekst powstał przy współpracy z Fundacją Zobacz JESTEM.


JAK I GDZIE SZUKAĆ POMOCY? 

Masz problem i nie wiesz, gdzie się zwrócić? Tu znajdziesz wszystkie ważne numery pomocowe.

Szukasz eksperta, psychologa, psychiatry? Tu znajdziesz listę miejsc, gdzie otrzymasz bezpłatną pomoc.

Podejrzewasz, że ktoś ma problemy ze zdrowiem psychicznym? Tu znajdziesz 6 prostych kroków, które pokazują, jak zareagować.